A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P R S T U W Z Ź Ż

Układ słownika

     Hasła w słowniku mają układ alfabetyczny. Hasłem jest:

 

wyraz będący ośrodkiem związku frazeologicznego, np. BĄK → bąk dziennikarski; BUDOWAĆ → budować na lodzie;


  • wyraz, którego łączliwość frazeologiczna jest większa niż jednostkowa, np. BRUK → krzesać, obijać, szlifować, tłuc, zbijać bruki; obijać się po bruku;
 
  • wyraz będący komponentem większej liczby związków frazeologicznych, np. BECZKA → beczka Danaidnapocząć z innej beczki; próżną beczkę obracać;

  • pierwszy w kolejności alfabetycznej wyraz, gdy wariantywność formalna związku dotyczyła zarówno członów nominalnych, jak i członów werbalnych, np. DOBRY → dobry, poczciwy, zacny z bebechami, flakami, kościami.

 

     Jeśli wystąpiły zwroty, których czasowniki stanowią pary aspektowe, wówczas umieszczane są w jednym artykule, a ich kolejność w haśle określa porządek alfabetyczny, np. WYWRACAĆ, WYWRÓCIĆ; hasła będące czasownikami w stronie czynnej i stronie zwrotnej są rozdzielone. Związki frazeologiczne, w których składzie znalazły się deminutiwa, umieszczane są pod hasłami będącymi rzeczownikami niezdrobnionymi (jeśli liczba jednostek z deminutiwami nie była duża), np. ZĄB, ZĄBEK.

 

     Komponenty związków frazeologicznych, które mogą być dziś niezrozumiałe dla odbiorcy, ponieważ są wyrazami czy wyrażeniami rzadkimi, dawnymi, przestarzałymi, definiowane były w następujący sposób: jeśli wyraz miał lub ma kilka znaczeń, podawane było wyłącznie to, które wpłynęło na motywację związku frazeologicznego, a zatem leżało u podstaw planu wyrażania jednostki (lub w wypadku wątpliwości − te, które mogły motywować znaczenie frazeologizmu); jeśli w danym artykule hasłowym znalazło się kilka związków frazeologicznych zawierających ten sam wyraz wymagający zdefiniowania, jego znaczenie znalazło się tylko po pierwszej w kolejności jednostce; jeśli w danym artykule znalazło się kilka frazeologizmów zawierających polisemy lub homonimy, czyli jednostki tożsame formalnie, lecz różniące się znaczeniem, wówczas każdy taki leksem był definiowany.

Przyjaciele słowniczka

to_top