A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P R S T U W Z Ź Ż

MIEĆ

1) parem. każdy dudek ma swój czubek ‘każdy ma swoje wady’. Fraza.

 

2) pot. kręcić, mieć cykorię ‘bać się, odczuwać strach’. Cykoria ‘a) roślina z rodziny złożonych (Cichorium intybus), rosnąca dziko w strefie umiarkowanej Europy i Azji; uprawiana ma zastosowanie jako pasza dla bydła, a także jako surowiec w przemyśle spożywczym i gorzelnianym. Uprawiana właściwie dla otrzymania domieszki do kawy, b) roślina warzywna z grupy sałat (Cichorium intybus var. filiosum); z korzeni jej przechowywanych zimą w piwnicy lub w kopcu wyrastają zwinięte wgłówki liście, spożywane jako sałata, c) wyprażony i wytarty na proszek korzeń cykorii zwyczajnej używany jako namiastka i jako domieszka do kawy zbożowej’. Zwrot.♦ Mieć cykora.

 

3) pot. mieć boja ‘bać się’. Zwrot. Boj ‘żart. bojaźń, strach; bojać się − daw. odczuwać strach’. ♦ Mieć stracha.

 

4) mieć coś na wnętrzu ‘mieć coś w duszy, w myśli’. Zwrot.

 

5) mieć coś za bajkę ‘nie wierzyć czemuś,traktować coś jako zmyślone’. Zwrot.

 

6) mieć dość na tym ‘zadowalać się czymś’. Zwrot. ♦ Poprzestać na czymś.

7) pot. mieć fiołka ‘wariować’. Zwrot. ♦ Mieć fioła.

 

8) mieć głowę, łeb jak półkorcówkę ‘mieć dużo kłopotów, zmartwień’. Zwrot. Półkorcówka ‘daw. naczynie o pojemności pół korca (korzec=120litrów)’.

 

9) mieć kogoś na muszce‘ dawać burę, wymyślać’. Zwrot. ♦ ‘mierzyć do kogoś z broni palnej’.

 

10) mieć kogoś na odlew‘ móc sięgnąć kogoś (np. ciosem) z lewej ręki, strony’. Zwrot. Na odlew ‘o uderzeniu, ruchu ręką: z rozmachem, gwałtownie; daw. też: z lewej, od lewej strony’. ♦ Uderzać, ciąć na odlew.

 

11) mieć kogoś za dzika‘ uważać kogoś za człowieka dzikiego, nietowarzyskiego, niekulturalnego’. Zwrot.

 

12) mieć kogoś za hetkę pętelkę‘ uważać kogoś za nic, lekceważyć go’. Zwrot. Hetka ‘łac. hetta − fraszka, drobiazg, rzecz małej wagi’. 13) mieć kogoś za sobą ‘być ożenionym’. Zwrot. ♦‘ mieć czyjeś poparcie,być wspieranym przez kogoś, móc nakogoś liczyć’.

 

14) mieć melodię do czegoś ‘mieć skłonność doczegoś, lubić coś’. Zwrot.

 

15) mieć na zawadzie ‘być niezadowolonym’. Zwrot.

 

16) pot. mieć pietra przed kimś; napędzić komuś pietra ‘bać się kogoś; nastraszyć kogoś’. Zwrot. Pieter ‘odgwar. formy imienia Piotr’. ♦ Mieć pietra.

 

17) mieć prawą rękę ‘zajmować miejsce honorowe po prawej stronie’. Zwrot.

 

18) mieć swoją rękę w czymś ‘uczestniczyć, brać udział (często ukryty)’. Zwrot.

 

19) mieć szusa; miewać szusy ‘być narwanym; miewać dziwactwa, wybryki’. Zwrot. Szus ‘przest. dziwny, głupi pomysł; wybryk’.

 

20) pot. mieć wóz albo, i, lub przewóz‘ mieć możliwość zdecydowania się na jedno lub drugie’. Zwrot. ♦ Wóz albo przewóz.

 

21) mieć wszelkie dane na coś, po czemuś ‘mieć szanse, możliwości’. Zwrot.

 

22) mieć z kimś do mówienia‘chcieć z kimś rozmawiać, odczuwać potrzebę, konieczność rozmowy z kimś’. Zwrot. ♦ Mieć z kimś do pomówienia.

 

23) mieć coś za jedno‘ traktować, oceniać jednakowo’. Zwrot.

 

24) mieć żółto w dziobku ‘być młodym, niedoświadczonym’. Zwrot.

 

25) nie ma kleju w czyjejś mowie‘ czyjaś wypowiedźnie ma sensu’. Zwrot.

 

26) nie ma po kimś (ani) dymu ani popiołu ‘ktoś znikł, ukrył się’. Zwrot.♦ Ani śladu czegoś, kogoś.

 

27) nie mieć duszy do czegoś‘ nie przejawiać zamiłowania’. Zwrot. ♦ Nie mieć serca do czegoś.

 

28) nie mieć nabożeństwa do czegoś, kogoś ‘nie darzyć sympatią kogoś, czegoś’.Zwrot.

 

29) nie mieć pojęcia o wyobrażeniu ‘nic nie rozumieć, nie mieć żadnych wiadomości o czymś, z jakiejś dziedziny’. Zwrot. ♦ Nie mieć o czymś (bladego, najmniejszego,zielonego,żadnego) pojęcia.

Przyjaciele słowniczka

to_top