1) alkohol sięga komuś do głowy ‘alkohol zamracza kogoś’. Frazem. ♦ Coś idzie komuś do głowy.
2) biała głowa ‘kobieta’. Wyrażenie rzeczownikowe.
3) coś komuś jeździ po głowie ‘coś tkwi w głowie, roi się, marzy się; ktoś myśli tylko o czymś’. Zwrot. ♦ Coś komuś chodzi po głowie.
4) coś przystąpi, przystąpiło komuś do głowy ‘ktoś ma jakiś pomysł, najczęściej niedorzeczny, niezwykły’. Zwrot. Przystąpić, przystępować ‘idąc, przybliżyć się; podejść do kogoś, czegoś’. ♦ Coś przyszło komuś do głowy.
5) ćwieczek, ćwiek w głowie ‘a) mania, choroba umysłowa; b)natrętna myśl’. Wyrażenie rzeczownikowe. Ćwiek ‘gwóźdź z szeroką, płaską lub wypukłą główką’; ćwieczek ‘nieduży ćwiek, gwóźdź’.
6) da(wa)ć głowę w ofierze ‘umrzeć, umierać’. Zwrot.
7) dawać w zakład gardło, głowę, szyję, życie ‘ręczyć za prawdziwość czegoś, upewniać o czymś’. Zwrot. ♦ Dać sobie głowę, rękę, szyję uciąć; dać za coś gardło; dawać w zakład coś.
8) głowa do baletu ‘o kimś słabym umysłowo’. Wyrażenie rzeczownikowe.
9) pogard. głowa do pozłoty ‘głupiec’. Wyrażenie rzeczownikowe. Pozłota ‘warstewka złota, którą powleka się inny, tańszy materiał, np. srebro, drewno itp.’.
10) huczeć komuś nad głową ‘niepokoić kogoś, naprzykrzać się komuś gderaniem’. Zwrot.
11) dezapr. jemu tylko fiu fiu w głowie ‘ktoś myśli tylko o głupstwach, jest lekkomyślny, niepoważny’. Fraza. Fiu ‘wykrzyknienie oznaczające, że coś prędko zniknęło, przepadło, że ktoś uciekł, zniknął’. ♦ Mieć pstro, pusto, zielono w głowie.
12) jeżeli komuś głowa miła ‘jeśli ktoś pragnie uniknąć śmierci’. Zwrot. ♦ Jeśli komuś życie miłe.
13) klekotać komuś nad głową ‘mówić niepotrzebne rzeczy, gdy ktoś jest zajęty czymś innym; zanudzać gadaniem’. Zwrot. ♦ Truć komuś dupę, głowę.
14) kręcić głowę komuś ‘niepotrzebnie zabierać komuś czas’. Zwrot. ♦ Zawracać komuś głowę.
15) mieć forysia dobrego w głowie ‘wykazywać orientację, spryt względem czegoś’. Zwrot. Foryś ‘daw. pachołek, pomocnik furmana, jadący zwykle na jednym z przednich koni w dużym, poczwórnym lub poszóstnym zaprzęgu’.
14) mieć głowę nabitą myślami (o kimś, o czymś); nabić komuś, sobie głowę ‘spowodować intensywne myślenie o czymś’. Zwrot.
15) mieć głowę nie dla (od) kształtu, nie dla proporcji ‘być mądrym, rozumnym, sprytnym, umieć sobie radzić’. Zwrot. ♦ Mieć głowę, łeb nie od parady.
16) mieć głowę po temu ‘być odpowiednim do czegoś, nadawać się do czegoś; mieć pewne zdolności, spryt do czegoś’. Zwrot. ♦ Mieć głowę do czegoś.
16) mieć młynka w głowie ‘mieć zamęt, chaos w myślach’. Zwrot. ♦ Mieć mętlik w głowie.
17) mydlić komuś głowę ‘robić komuś awanturę’. Zwrot. ♦ Zmyć komuś głowę.
18) pot. napędzić, przegnać (komuś) trochę rozumu z tyłka do głowy ‘biciem zmuszać kogoś do zastanowienia się nad czymś, do uczenia się czegoś’. Zwrot. ♦ Nauczyć kogoś rozumu.
19) napsuć sobie głowy ‘nałamać, namęczyć się, nagłowić nad jakimś trudnym zagadnieniem’. Zwrot. ♦ Łamać sobie nad czymś głowę.
20) naskrobać sobie głowę, głowy ‘namozolić, natrudzić się myśleniem’. Zwrot. ♦ Nabiedzić się nad czymś.
21) nie chcieć kłaść zdrowej głowy na pieńku ‘nie chcieć ryzykować, narażać się’. Zwrot.
22) pot. nie kogoś głowa, żeby... ‘ktoś nie jest w stanie ogarnąć czegoś myślą, wykazać w czym należytą orientację’. Zwrot. ♦ Nie mieć głowy (do czegoś).
23) nie lezie to komuś do głowy ‘ktoś nie może tego zrozumieć’. Zwrot. ♦ Nie mieści się coś komuś w głowie.
24) nie położyć głowy na pieńku, że to prawda ‘nie gwarantować, że coś jest prawdą’. Zwrot.
25) książk. podrwić głowę ‘popełnić niedorzeczność, postąpić niewłaściwie’. Zwrot.
26) podrwić, pokpić głową ‘postąpić nieroztropnie’. Zwrot.
27) pogubić głowy ‘stracić orientację’. Zwrot.
28) przeciwny w głowę ‘zasadniczo różny’. Wyrażenie określające.
29) przejść kogoś o głowę ‘przewyższyć kogoś w czymś’. Zwrot. Przejść ‘przewyższać, prześcigać kogoś, coś, okazując się lepszym, doskonalszym, większym itp.; przekroczyć’. ♦ Przerastać kogoś o głowę.
30) dezapr. przewracać komuś głową ‘a) zrobić się zrozumiałym, b) wprowadzić zamęt w czyimś umyśle’. Zwrot. ♦ Przewraca się komuś w głowie; przewracać komuś w głowie.
31) stać głową ‘a) przyrzekać, obiecywać, b) być pewnym czegoś, kogoś’. Zwrot. ♦ Ręczyć głową.
32) stawać na głowach, na głowie (ze zbytków) ‘urządzać awantury’. Zwrot.
33) stawiać się na głowie ‘robić wszystko, aby coś osiągnąć; starać się o coś ze wszystkich sił, wszelkimi sposobami’. Zwrot. Stawiać się ‘przest. stawać, ustawiać się’. ♦ Stawać na głowie.
34) stawić komuś hardo głowę ‘przeciwstawiać się, walczyć, opierać się; nie poddawać się’. Zwrot.
35) pot. życzl. wariat z mokrą głową ‘ktoś roztargniony, zwariowany’. Wyrażenie rzeczownikowe.
36) w głowie się wikła ‘ktoś ma nieuporządkowane myśli’. Fraza. Wikłać ‘rzad. przenośnie: czynić splątanym, potarganym; plątać, gmatwać’. ♦ Myśli plączą się w głowie.
37) wbić komuś gwóźdź w głowę ‘wywołać w kimś uporczywą, nieodstępną myśl o czymś’. Zwrot. ♦ Wbić, zabić komuś ćwieka (w głowę).
38) wybić ćwiek, ćwieka komuś z głowy ‘wyperswadować komuś coś, przezwyciężyć czyjąś natrętną myśl, manię’. Zwrot.
39) wynieść głowę ‘być dumnym’. Zwrot.
40) wyskoczyć jak Minerwa z głowy Jowisza ‘zjawić się nagle, niespodziewanie’. Zwrot. Minerwa ‘w mitologii rzymskiej bogini sztuki, rzemiosła, mądrości, literatury, nauki; utożsamiana z grecką Ateną; by nie dopuścić do ziszczenia się przepowiedni, że żona Jowisza urodzi dziecko mądrzejsze od niego, władca bogów połknął brzemienną. Po pewnym czasie Jowisza rozbolała głowa, z której wyskoczyła Minerwa w pełnej zbroi’.
41) wziąć kogoś za głowę ‘opanować kogoś, podporządkować sobie’. Zwrot.
42) zabić klina w głowę ‘dać powód do rozmyślań, zaciekawić, zaintrygować’. Zwrot. Klin ‘kawałek drewna, częściej metalu, w kształcie graniastosłupa trójkątnego służący do rozszczepiania twardych materiałów (niekiedy, jak na przykład w meblarstwie drewnianym − do ściągania części składowych). ♦ Wbić, zabić komuś ćwieka.
43) zakropić, zalać, zaprószyć głowę ‘podpić sobie, być pijanym’. Zwrot.
44) zakuć komuś głowę ‘zabić w kimś zdolności, stępić samodzielność umysłu’. Zwrot.
45) zapłacić za głowę ‘zlecić zabójstwo’. Zwrot.
46) zaprószyć komuś, sobie głowę ‘oszołomić kogoś, wywołać u kogoś stan podchmielenia’. Zwrot.
47) zielona głowa ‘o kimś młodym, niedojrzałym’. Wyrażenie rzeczownikowe.
