1) brać coś na swoją szyję ‘czynić siebie odpowiedzialnym za to, co zdecydowało się robić’. Zwrot. ♦ Na swoją, własną odpowiedzialność.
2) być twardej szyi ‘być krnąbrnym’. Zwrot.
3) dać, położyć (za coś) szyję; dać szyję pod miecz ‘umrzeć, zginąć’. Zwrot.
4) dać szyję w jarzmo ‘pójść do niewoli’. Zwrot. Jarzmo ‘a) drewniany zaprzęg zakładany na kark lub głowy i rogi wołów, b) ciężar, brzemię, pęta; niewola’.
5) iść, jechać, pędzić, uciekać na złamanie szyi ‘iść itd. bardzo szybko, nie bacząc na niebezpieczeństwo’. Frazem. ♦ Na złamanie karku.
6) nałożyć szyją ‘być ściętym’. Zwrot. Nakładać, nałożyć ‘przest. przypłacić czymś, poświęcić coś’.
7) nastawać na czyjąś szyję ‘zagraża czyjemuś życiu; próbować kogoś zabić’. Zwrot. ♦ Nastawać na czyjąś głowę, na czyjeś życie.
8) następować komuś na szyję ‘grozić komuś śmiercią’. Zwrot. Nastąpić, następować 'przest. (za)atakować'.
9) pić, co szyja strzyma ‘pić, ile się wytrzyma, ile tylko można’. Frazem. Strzymać, strzymywać‘ daw. znieść, znosić, wytrzymać, wytrzymywać, ścierpieć’.
10) rzucać się komuś na szyję ‘narzucać się komuś’. Zwrot. ♦ ‘witać się wylewnie, zakładając komuś ręce na szyję’.
11) unieść całą, cało szyję ‘ratować, życie, nie umrzeć’. Zwrot. ♦ Ujść z życiem; ocalić życie.
